Stor samfunnsøkonomisk nytte

Publisert 31.05.2021

Hjem » Nyheter » Stor samfunnsøkonomisk nytte

Bjørn Arild Gram frå Kommunens Sentralforbund blir intervjua av lokale aviser og Vestlandsrevyen. Tema kring dårlege kommunevegar er høgaktuelt i mange kommunar i kystskogfylka. NRK Vestland nytta ein heil dag for å få dokumentert eit oppslag, det syner m.a. at tema blir oppfatta å fenge i vide kretsar. - "Vi vil medverke for å løyse dette" sa Gram mellom anna. Innslaget frå Vestlandsrevyen kan du sjå i linken under.
Bjørn Arild Gram frå Kommunens Sentralforbund blir intervjua av lokale aviser og Vestlandsrevyen. Tema kring dårlege kommunevegar er høgaktuelt i mange kommunar i kystskogfylka. NRK Vestland nytta ein heil dag for å få dokumentert eit oppslag, det syner m.a. at tema blir oppfatta å fenge i vide kretsar. - "Vi vil medverke for å løyse dette" sa Gram mellom anna. Innslaget frå Vestlandsrevyen kan du sjå i linken under.

Nyleg kunne Transportøkonomisk Institutt presentere resultata frå ein analyse kring flaskehalsar på kommuevegar.
Skognæringa Kyst overrekte samtidig rapporten til Kommunenes Sentralforbund (KS) ved leiar Bjørn Arild Gram. Resultata syner stor samfunnsøkonomisk nytte av å oppruste/ oppskrive vegane. Gram sa m.a. at KS i samarbeid med Kystskogbruket og sentrale myndigheiter ville medverke til å løyse utfordringane kring flaskehalsane.
Tekst og foto: Helge Kårstad

Representantar for skognæringa i Vestland og Rogaland var nyleg invitert til presentasjon og overlevering av ein rapport frå Transportøkonomisk Institutt (TØI) om flaskehalser for tømmertransport på kommunale vegar. Staden var Tønna i Bygstad, Sunnfjord kommune i Vestland fylke. På grunn av koronaepidemien var invitasjon og deltaking noko avgrensa, men kring 20 personar kunne delta.

Bakgrunnen for dette viktige arbeidet er auka hogst i stadig nye områder etter skogreisinga. Dei offentlege vegane og særleg kommunevegane er oftast ikkje godkjende for vogntog, og dette medfører stadig meir kipping av tømmer. Skognæringa Kyst engasjerte difor Transportøkonomisk Institutt i 2020 til å analysere desse vegane, rekne ut ein samfunnsøkonomisk nytte ved å oppgradere vegane til vogntog, og i tillegg lage kommunevise prioriteringslister over dei viktigaste vegane. Til grunn for analysen skulle leggast tømmertransport og anna godtstransport. Undervegs i arbeidet vart også fylkesvegar med flaskehalsar, kopla til kommunevegar med flaskehalsar, teke med i rapporten.

Rapporten og resultata vart presentert av assisterende direktør i TØI Kjell Werner Johansen og seniorrådgiver Christian Mjøsund. Resultata syner m.a. at 1082 vegar har flaskehalsar for tømmertransport  i Rogaland og Vestland. Heile 554 av desse vegane (51%) er klassifiserte med lågaste vegstandard i høve veglista, dvs. max. akseltrykk BK8 tonn, totalvekt 32 tonn og tillate vogntoglengde 12,4 eller 15 meter. Denne type vegar fører til at det må utførast 7 kippeturar for å få fullt lass. Dette kostar meir enn det smakar, og gjer slike skogområde lite lønsame og i ein del tilfeller til nullområde.
Totalt og for begge fylka er det rekna ut ein neddiskontert samfunnsøkonomisk nytte på 481 millionar kroner av å oppgradere alle flaskehalsane til ein vegstandard som tillet tømmerbil med korthengar (vegar med tillate lengde 19,5 meter).
Rapporten er vedlagt her: Endeleg rapport fra TØI

Skognæringa Kyst v/ Ole Bakke overleverte rapporten til leiar i Kommunenes Sentralforbund (KS) Bjørn Arild Gram.
Gram sa i si tale at KS i samarbeid med Kystskogbruket og sentrale myndigheiter ville arbeide for å løyse utfordringa kring flaskehalsane. Ole Bakke understreka at det haster fordi skogområder blir ulønsame dersom ikkje flaskehalsane blir fjerna, og vegsklassifisering i veglista for dei prioriterte vegane blir godkjent for vogntog.

Vidare arbeid.
Skognæringa Kyst skal raskt avgjere korleis dette arbeidet no skal vidareførast. Målet er også å utføre tilsvarande analyser i dei andre kystskogfylka. TØI har utvikla metoden i nært samarbeid med fylkesskomester Torkel Hofseth.
Det er difor aktuelt å nytte denne kompetansen i det vidare arbeidet.

Media
Fleire hadde ordet under møtet på Tønna. Vi tek med nokon av desse i bildereportasjen under.
Vi beklager at bildekvaliteten er noko redusert denne gongen, difor har vi heller ikkje teke med alle.
NRK Vestland var tilstades og laga dette innslaget, onsdag 26. mai kl. 19.45: Vestlandsrevyen

 

Ordførar i Førde Olve Grotle yngste forsamlinga velkommen. Han sa m.a. at Kystskogbruket sitt arbeid for å betre infrastrukturen hittil hadde vore viktig. Samtididg var han klar over at Sunnfjord, sin eigen kommue, var ein av “verstingane” i rapporten og håpa å medverke for å løyse dette.
På ein velbrukt bakespade av gran frå Finnskogen overleverte Ole Bakke rapporten til leiar i KS Bjørn Arild Gram.
Leiar i Vestland Bondelag Anders Felde understreka at dette var ei sak både for jord- og skogbruk. Slik sett lova han stille opp saman med Kystskogbruket i det vidare arbeidet.
Leiar i Vestland Skognæringsforum Halvor Brosvik samanlikna dårlege komunevegar med KOPARTRÅDEN i nettet, – før tida med breiband.
Kopartråden førte til eit tregt nett, eit nett som stoppa opp og medverka til dårleg lønsemd for bedriftene. Slik er det også med dei elendige kommunevegane sa Brosvik.
Jan Ivar Rødland i AT Skog jobbar m.a. med å skrive opp kommunale- og fylkesvegar. Han meinte rapporten ville bli viktig i det dagleg arbeidet. Han sette stor pris på dei kommunevise prioriterte listene av vegane i rapporten.
Jenny Følling er tidlegare fylkesordførar i Sogn og Fjordane, og no varaordførar i Sunnfjord kommune. Ho er også medlem av Hovudutval for samferdsel og mobilitet i Vestland fylkeskommune, og sa at rapporten ville få mykje å bety i det vidare arbeidet med kommunevegane. Ho kommenterte også at kommunevegane idag ikkje er del av inntektssystemet til kommunane, noko som var i seg sjølv er ei utfordring.
Martin Braanaas frå Fjordtømmer understreka at det haster med å utbetre/ oppskrive kommunevegane. Som skogsentreprenør møter han stadig utfordringar på kommunevegane og det er tømmerstokken som heile tida må bere kostnadane sa Braanaas mellom anna.
Torbjørn Frivik er dagleg leiar i Skogstrans AS som transporterar tømmer for AT SKog. Om du lastar ned Vestlandsrevyen i linken under, kan du høyre kva m.a. Torbjørn sa.
Slik ser 4,4 kubikkmeter ut på eit lass. Så mykje er var det ifølge Veglista lovvleg å køyre på denne kommunevegen der demonstrasjonen føregjekk (Øvrebøvegen i Sunnfjord kommune). Vegklassifiseringa i veglista er BK8 tonn, totalvekt 32 tonn og tillete lengde 12,4 meter. Her må det til 7 kippeturar for å få fullt lass på vogntoget. Dette er også den vegklassen som utgjer 51% av flaskehalsane for tømmertransport på kommunevegane i Vestland og Rogaland tilsaman.
Slik ser det ut når siste kippelass er på plass. Tømmeret på bakken blir så lasta opp og vogntoget (korthenger) er fullasta med 31,8 kubikkmeter tømmer. Slike tilfeller fører til lite lønsame eller ikkje lønsame skogdrifter, faktisk for alle partar.

Flere Nyheter